Informator Edukacyjny (6)
2.09 – 8.09.2020
Zwornik
Zwornik w architekturze to szczytowy kliniec łuku lub niektórych typów sklepienia, zazwyczaj bogato profilowany i zdobiony, usytuowany jest w najwyższym punkcie sklepienia. Można oczywiście nawet bez alkoholu wyobrazić sobie zdalne prowadzenie zajęć dla 270 osób z wykorzystaniem jedynie maila, ale nie jest to chyba rozumne i rozsądne rozwiązanie. Na samej górze, szczycie edukacji online (co to znaczy online już tłumaczyłem…) powinno być miejsce, gdzie będą zgromadzone wszystkie informacje. Kiedyś na Radzie Wydziału opisałem złośliwie istniejącą sytuację. Takich miejsc jest już całkiem sporo.
- Portal wydziałowy (plany zajęć, informacje dziekanatu),
- USOS (oceny, zapisy na zajęcia, poczta),
- Portal ECTS (rozbudowane sylabusy przedmiotów, efekty kształcenia)
- Portal edukacyjny (materiały, testy, informacje od prowadzących).
Zażartowałem sobie, że potrzebny jest piąty portal informujący, gdzie co jest, a wiele osób przyjęło ten żart ze śmiertelną powagą. Takim naturalnym zwornikiem jest portal edukacyjny.
Cytowane rektorskie rekomendacje jednoznacznie mówią o trzech podstawach zdalnego prowadzenia zajęć: Teams, Moodle i USOS. Oczywiście można sobie wyobrazić umieszczanie materiałów w sieci, czyli online poza Moodle. Medycyna notuje takie przypadki a ja mogę tylko zadać pytanie po co. Zgodnie z rekomendacją centrali sugeruję więc wszystkim wykorzystywanie Moodle jako takiego zwornika zdalnego prowadzenia zajęć.
Wydziałowy Moodle
W kolejnym kroku przypomnę kilka podstawowych zasad korzystania z wydziałowego portalu edukacyjnego. Domyślnie dostęp do wszystkich materiałów (kursów) mają studenci i pracownicy wydziału po zalogowaniu się z wykorzystaniem wydziałowego konta i hasła. Tak postanowiliśmy wspólnie ponad dziesięć lat temu i sądzę, że jest to słuszna zasada. Każdy Koordynator i Prowadzący kurs może dodatkowo udostępnić swój kurs Gościom, czyli „całemu światu”, bez konieczności logowania się. Przykładem jest na przykład kurs Zdalni i Zdolni, który udostępniłem Gościom. Do każdego kursu są przypisani Koordynatorzy, którzy przydzielają odpowiednim osobom role Prowadzących. Wszystkie kursy podzielone są na kategorie związane z rodzajami studiów. Nie ma wydzielonych studiów niestacjonarnych. Każdy kurs jest domyślnie podzielony na sekcje – u nas jest to 15 tematów, tyle ile jest tygodni zajęć w semestrze.
Elementy kursu – Zasoby
Elementami kursu są Zasoby i Aktywności. Zasoby są to po prostu różnego rodzaju klasyczne „materiały” dydaktyczne. Te materiały, które możemy wysłać Studentom mejlem. Możemy je także umieścić na portalu. Jest to moim zdaniem bardziej wygodne dla Studentów – aby skorzystać z materiałów nie muszą szukać ich w mailach. Możliwe do wykorzystania zasoby to: Adres URL, Etykieta, Folder, Książka, Pakiet treści IMS, Plik, Strona. Omówię je w nieco innej kolejności… Nawiązując do wczorajszej filmowej dyskusji z rady linkuję mój profesjonalnie amatorski film.
Adres URL
Adres URL to po prostu link. Jeżeli w sieci są materiały, do których chcemy skierować Studentów po prostu podajemy link. Możliwe jest także umieszczenie opisu linku. Dodatnia strona „obcych” zasobów w sieci jest oczywista – nie musimy sami przygotowywać materiałów. Są też oczywiście minusy – warto sprawdzać linki, bo bywa, że materiały znikają. Tu zwracam uwagę na ochronę praw autorskich. Link możemy podać, bo każdy przecież może wyszukać dane materiały. Ściąganie materiałów „do siebie” a następnie ich redystrybucja jest moim zdaniem naganne.
Plik
Jeżeli mamy pliki z materiałami pomocniczymi możemy je umieścić jako zasób. Sugeruję wykorzystywanie formatu PDF. Jeśli będzie taka potrzeba jestem gotów napisać kilka słów na temat przygotowywania i zabezpieczania plików PDF. Warto przygotowując pliki PDF zachować zdrowy rozsądek i umiar. Jeden zestaw 500 slajdów nie jest najlepszym rozwiązaniem, a takie cuda natury można napotkać w sieci. Slajdy to nie książka, która może mieć 500 stron… Przypominam też starą zasadę – liczbę Millera. Jeśli chcemy umieścić kilka(naście) plików to warto skorzystać z innej możliwości.
Folder
Zasób typu Folder umożliwia umieszczenie wielu plików w jednym folderze. Kiedy warto stosować Folder? Wyobraźmy sobie, że chcemy umieścić na portalu tematy zadań domowych dla różnych grup i zespołów. Tworzymy odpowiednią strukturę katalogów i umieszczamy tam pliki. Wyobraźmy sobie 10 grup, w każdej 5 zespołów… Zamiast listy 50 plików możemy mieć gustowne rozwijalne drzewko katalogów.
Strona
Strona to zasób, który edytujemy bezpośrednio na portalu z wykorzystaniem wewnętrznego edytora. Po co jest taki zasób? Wyobraźmy sobie, że mamy do umieszczenia krótki komunikat. Po co uruchamiać Worda a potem tworzyć PDF – można po prostu edytować komunikat bezpośrednio na Moodle. Zawartość strony jest widoczna po kliknięciu na link. Ma to pewną wadę – czasami Studenci nie wykazują ciekawości i nie klikają. Istnieje na to proste lekarstwo. Ważną „wartością dodaną” edytora jest możliwość bezpośredniego nagrywania w Moodle dwuminutowych filmów i dźwięku.
Etykieta
Wyjściem z tej sytuacji jest Etykieta, Jest to po prostu taka Strona, która jest widoczna w kursie „na stałe”. W tym miejscu znowu warto zachować zdrowy umiar. Jeśli wszystko będzie „na wierzchu” kurs może przestać być czytelny. Ta sama uwaga dotyczy kolejnych sekcji kursu. Wyobraźmy sobie, że w kursie jest 15 tematów a w każdym po 10 zasobów. Dosyć trudno przeszukuje się taki kurs. Lekarstwem na to jest opcja kursu pozwalająca na wyświetlanie tylko jednego tematu. Jest też sytuacja podobna do tej z wieloma plikami. Mamy kilka powiązanych ze sobą stron. Moodle też ma na to rozwiązanie.
Książka
Jest to nic innego jak zestaw powiązanych ze sobą stron. Osobiście rzadko używam zasobów typu Strona i Książka. Strony ze względu na opisane doświadczenia z tym, że Studenci często nie sięgają do treści Strony. Książki zaś z tego powodu, że edytor Moodle ma ograniczone możliwości.
Praktyki i konsultacje
Podsumowując stawiam otwarte pytanie – czego w Zasobach Moodle brakuje do pełnego szczęścia? Pytanie zadaję przede wszystkim tym, którzy z uporem godnym lepszej sprawy umieszczają swoje materiały poza Moodle. W razie wątpliwości zapraszam na konsultacje, a jeśli będzie kilka chętnych osób zorganizuję synchroniczne praktyki korzystania z Zasobów Moodle.
R. Robert Gajewski